Unterkirche Hallenberg

Hallenberg (51.108746 | 8.624826)

Vrouwelijke elementaire kracht

Bedevaartskerk van Maria Hemelvaart uit de 12e eeuw met het miraculeuze beeld van 'Onze-Lieve-Vrouw van Merklinghausen'.

Hallenberg, slechts ongeveer 4500 inwoners, maar met stadsrechten, ligt in de oostelijke uitlopers van het Rothaargebergte. In de loop van zijn veelbewogen geschiedenis was het herhaaldelijk een twistappel tussen prinsen en bisschoppen, en vandaag de dag is het nog steeds een grensstad met Hessen. Ik ga op zoek naar een geboorteplaats: die van de stad zelf. Verrassend genoeg vind ik die niet in de prachtige 13e-eeuwse parochiekerk die het centrum van Hallenberg domineert. In plaats daarvan staat hij aan de zuidoostelijke uitgang van de stad, vlak naast de drukke hoofdweg.

Hier staat de veel kleinere kerk van Maria Hemelvaart. De inwoners van Hallenberg noemen het "de Unterkirche". Als ik binnenkom en de lage houten deur achter me dichttrek, houdt het lawaai van de auto's plotseling op. Zelfs de zon lijkt buiten te willen blijven. Ik word omringd door een aangename koelte en schemerig licht. De ramen zijn klein. Mijn ogen passen zich langzaam aan. Aardkleurige fresco's zijn zichtbaar op de muren en in het gewelfde plafond; ze zijn slechts gedeeltelijk gerestaureerd. Ze vormen de belangrijkste versiering van de Unterkirche. Het voelt knus aan en straalt een gevoel van veiligheid uit, in tegenstelling tot andere heilige gebouwen, die bedoeld zijn om de gelovigen eerbied te leren, maar hen ook intimideren: Hier ben je, kleine sterfelijke mens, onwaardig en klein! Ik voel me beschermd onder het lage plafond en tussen de massieve ronde bogen. De kerk heeft echt iets moederlijks.

Het oudste deel werd meer dan 1000 jaar geleden gebouwd. Barokke pracht en praal ontbreken volledig. Mijn blik wordt op magische wijze getrokken naar het Mariabeeld achter het altaar. Ze draagt een paarse mantel en een met diamanten bezet kruis. Bescherming en overvloed. Ze zit, is slechts 63 cm hoog en domineert toch de hele ruimte. "Onze Lieve Vrouw van Merklinghausen heeft een andere uitstraling dan ik gewend ben van Madonnas. De meeste zien er neutraal of serieus uit. Deze glimlacht. Het goddelijke kind op haar arm kijkt ook geamuseerd. Het beeld wordt al honderden jaren vereerd en haar glimlach trekt elk jaar in augustus honderden pelgrims. Ze vragen om troost, bescherming en vergeving. Er zijn genezingen geregistreerd, hoewel die niet bewezen zijn. De kerk heeft een vaste plaats in het leven van de stad en is een van de attracties tijdens rondleidingen. Mijn lokale gids Edeltraud Müller vertelt dat de inwoners van Hallenberg bijzonder gul zijn als er om donaties voor de Unterkirche wordt gevraagd.

Tijdens een rondleiding, waarbij het doel was om de spirituele kwaliteiten van de kerk te voelen, hadden de deelnemers hun gedachten de vrije loop gelaten, zoals de methode was. Sommigen hadden ook associaties met de kerk van vrouwelijke kracht en bevalling, van de baarmoeder en de baarmoeder. Ik vroeg mevrouw Müller of zo'n associatie haar niet vervreemdde - een kerk als baarmoeder? Ze glimlacht en denkt even na. Dan zegt ze: "Het is waar: dit is een geboorteplaats. Waar de kerk staat, lag ooit het dorp Merklinghausen. Het raakte in verval, met andere woorden werd verlaten. Alles wat ervan overbleef was de kerk, en het werd de oorsprong van Hallenberg.

Auteur: Michael Gleich