Krutenberg

Medebach (51.252753 | 8.625783)

Grens en overgang

De lucht is genadig op deze meidag. De wolken laten genoeg zon binnen om ons warm te houden en bieden genoeg schaduw om de temperatuur aangenaam te houden tijdens de wandeling op de Krutenberg. We zijn met z'n zessen. Sommigen kennen de plek goed, twee zijn nieuwkomers. We maken een "belevingswandeling": met aangescherpte zintuigen het vertrouwde opnieuw ervaren en vertrouwd raken met het nieuwe. Iedereen loopt in stilte, in het zicht van de anderen. De heuvel op, langs weelderige groene weiden, slenterend naar het hoogste punt. Bij het geluid van een bel verbreken we de stilte. Iedereen neemt plaats op een groep banken met een weids uitzicht over het landschap en vertelt de anderen wat hen is opgevallen. Claudia begint: "Het is hier zo stil. Behalve de vogels. Die maken veel lawaai. Maar ik word er rustig van, van dat lawaai. Wat me ook is opgevallen, is de overvloed aan dingen die je in Essen kunt eten. Het voelt alsof ik door een tuin loop. Frambozen, vlierbessen, paardenbloemen, brandnetels, wilde bessen. Er is ook veel wild, wat je kunt zien aan de sporen. Alsof de natuur me van voedsel voorziet."

De naam Krutenberg zou van Krutberg komen. Hier groeien veel verschillende kruiden. Ik voel hetzelfde als zij: door de speciale vorm van deze begeleide wandeling herken ik kwaliteiten waar ik anders misschien achteloos aan voorbij zou zijn gelopen. Ik Werden me bewust van wat een bos kan geven. Overvloed en diversiteit. Bescherming en visie. Levende stilte. En voor wie de weg weet, biedt het een rijk menu: salade als voorgerecht, vlees als hoofdgerecht, gemengde bessen als dessert.

Voedsel voor de verbeelding ook. Sabine zegt: "Voor mij is dit een plek van overgang. Ik voel me veilig in het licht van het bos, maar ik kan al door de bomen heen in de verte kijken. Een uitgestrektheid die respect inboezemt. Deze eindeloze heuvels en bergen voor ons lijken voor mij op golven, als een uitzicht op de zee vanaf de kust. Het zou me niet verbazen als er een paar dolfijnen uit het water zouden springen." Op dit soort verre plekken komen ook bij mij nieuwe beelden en nieuwe ideeën naar boven. Bijvoorbeeld de vraag: wil ik terug naar het dal, terug naar het dorp in de lawaaiige wereld? Of kan ik niet gewoon hier blijven en me voeden met wat het bos te bieden heeft? Een heel ander leven wordt denkbaar in de afstand tussen daar beneden en daar boven, in de afgelegenheid van de heuvel.

"Ik sloeg mezelf daar in het windscherm," vertelt Christoph. "Deze tegenstelling tussen dood en leven raakte me. Ik lag in het zachte gras met allemaal dode boomstammen om me heen. Het knetterde en kraakte en kroop en knetterde om me heen. Insecten, flapperende vleugels, een kraai vloog weg. Een zogenaamd dood bos met zoveel leven erin." We herkennen onze menselijkheid in de natuur en daarom voelen we ons er zo op ons gemak. In de bosgemeenschap zijn bloei en verwelking goede buren. De vloeiende overgang tussen Werden en Verval inspireert me om de dood te begrijpen als een deel van het leven. In plaats van te proberen het te scheiden en onzichtbaar te maken om het beter te kunnen onderdrukken.

"Mijn favoriete plek is een boomstronk," zegt Sabine. Waarom? "Er ligt een dikke laag mos op, als een zacht, groen kussen om op te zitten. Ik zat daar een tijdje omringd door vogelgezang en windgeruis en vergat te denken. Verloren in gedachten, zoals ze zeggen." Een mooie beschrijving van meditatieve beoefening, vind ik. De boeddhisten noemen onze rusteloze geest een apengeest, die voortdurend rondzwerft langs de takken van onze gedachten. Een boomstronk in de natuur is de juiste plek voor mijn rusteloze geest om tot rust te komen. Uiterlijke stilte voedt de innerlijke stilte. Op afstand van het struikgewas van gedachten voel ik me dichter bij mezelf dan gewoonlijk.

Na het observeren van de natuur komen de "Vertellekes" naar boven, zoals ze in het Sauerland zeggen. Verhalen die de lokale bevolking met de berg associeert. "Dit is grensland. Hier was vroeger Kurköln, daar Waldeck. Twee verschillende heersers. En altijd onenigheid. Het landschap is hetzelfde, maar geloof het of niet, de mensen hier en daar tikken anders. In de kroeg bijvoorbeeld: hier is het gebruikelijk dat iemand altijd een rondje gooit. Daar betaalt iedereen voor zijn eigen bier. Andere buurt, andere gebruiken." - "Ja, precies. Je praat met iemand die drie mensen noemt, tot je je opeens realiseert dat het om één en dezelfde persoon gaat. Want iedereen hier heeft drie namen. Eentje verwijst naar het huis waar ze wonen, dan hun normale naam en nog een bijnaam. Iemand weet de weg!" Als ik naar deze verhalen luister, wordt mijn blik op de Krutenberg en het omringende landschap weer groter. Ik voel de nauwe band tussen het land en de mensen.

Bergen scheiden. Als kind vond ik het heel vreemd dat de mensen in het ene dorp een heel andere Nederduitse uitdrukking hadden voor hetzelfde "übern Berch". Natuurlijk nam ik aan dat de onze de enige juiste was. Zittend op ons bankje gooien we woorden heen en weer. Hoe noem je iemand van buiten? "Bjuterling", zegt iemand uit Oberhundem. "Buiterling", zegt er een uit Medebach. Nee, legt iemand uit Attendorn uit, "het is zeker Büterling."

Bergen verbinden - tenminste degenen die in hetzelfde dal wonen.

Auteur: Michael Gleich